वसतिगृह (Hostel) आणि PG व्यवसाय सुरू करणे खूप सोपे आहे | How To Start A Hostel Or Paying Guest Business In Maharashtra
How To Start A Hostel Or Paying Guest Business In Maharashtra – प्रत्येक घरासाठी शिक्षण महत्त्वाचे आहे, त्यामुळे प्रत्येक घरातील मुलांना शिक्षण घेण्यासाठी बाहेर राहावे लागते. व्यवसायाच्या दृष्टीकोनातून या गरजांचा विचार करून, या गरजा पूर्ण करून तुम्ही स्वतःचे वसतिगृह किंवा पीजी उघडू शकता.
यामुळे तुम्हाला चांगले उत्पन्न देखील मिळेल. वसतिगृहे आणि पीजीची मागणी सातत्याने वाढत आहे. अनेक लोक आहेत ज्यांनी वसतिगृहे आणि पीजी हा त्यांचा पूर्णवेळ व्यवसाय केला आहे, जरी बरेच लोक या व्यवसायाबद्दल विचार करत असतील परंतु काही लोक तसे करत नाहीत. हे करण्यास सक्षम. वसतिगृह किंवा पीजी व्यवसाय कसा सुरू करावा हे माहित नाही.
जर तुम्ही देखील वसतिगृह किंवा पीजी व्यवसाय म्हणून स्वीकारण्याचा विचार करत असाल तर आज या लेखात आम्ही तुम्हाला हॉस्टेल किंवा पीजीचा व्यवसाय कसा सुरू करायचा हे सांगणार आहोत. यासोबतच आम्ही तुम्हाला यातून मिळणाऱ्या कमाईबद्दलही सांगणार आहोत, त्यामुळे सविस्तर जाणून घेण्यासाठी आमच्या लेखाशी शेवटपर्यंत रहा.
वसतिगृह किंवा पीजी व्यवसाय काय आहे? | What is a hostel or PG business In Marathi
कोणताही व्यवसाय सुरू करण्यापूर्वी त्या व्यवसायाची माहिती असणे अत्यंत आवश्यक असते. PG किंवा वसतिगृह हे असे ठिकाण आहे जिथे शिकणाऱ्या विद्यार्थ्यांना त्यांच्या बजेटमध्ये राहण्याची आणि जेवणाची उत्तम आणि सामूहिक सुविधा मिळते. वसतिगृह आणि PG मध्ये खूप फरक आहे.
हॉस्टेल आणि पीजी मध्ये काय फरक आहे? साधारणपणे आपण हॉस्टेल आणि पीजी एकच मानतो पण त्यात काही फरक आहे. वसतिगृह हे विद्यार्थ्यांसाठी मोठ्या जागेत बांधले गेले आहे, जेथे अनेक विद्यार्थ्यांसाठी खोली आणि भोजनाची व्यवस्था केली जाते, सहसा ते शैक्षणिक संस्थेच्या आसपास असते. वसतिगृहात अन्न, पाणी, मनोरंजनाच्या सुविधा या मूलभूत सुविधा अनिवार्य आहेत.
तर पीजी अर्थात पेइंग गेस्टचे क्षेत्रफळ मर्यादित आहे, इथे लोक कुटुंबात किंवा गटात फक्त एका घरात राहतात. इथे राहणाऱ्यांची संख्या मर्यादित आहे. वसतिगृह आणि पीजी यातील आणखी एक मोठा फरक म्हणजे फक्त वसतिगृहात शिकणारे विद्यार्थी. फक्त एकच जागा उपलब्ध आहे, तर PG मध्ये विद्यार्थ्यांबरोबरच बाहेरून येऊन नोकरी करणारे लोकही राहतात. मुले आणि मुलींसाठी वसतिगृह किंवा PG स्वतंत्रपणे बनवलेले आहे.
वसतिगृह आणि पीजी व्यवसाय कसा सुरू करावा? –
वसतिगृह आणि पीजी या व्यवसायात थोडा फरक आहे, परंतु दोन्ही व्यवसाय म्हणून सुरू करण्याची प्रक्रिया जवळजवळ सारखीच आहे, म्हणून आम्ही दोन्ही एकत्रित प्रक्रियेबद्दल माहिती दिली आहे.
तुमच्या बजेटनुसार योजना बनवा –
वसतिगृह आणि पीजी व्यवसाय सुरू करण्यापूर्वी, तुम्हाला तुमच्या बजेटनुसार किती गुंतवणूक करता येईल याची योजना तयार करावी लागेल. तुमची गुंतवणूक तुम्ही कोणत्या प्रकारच्या ग्राहकांना लक्ष्य करत आहात हे ठरवेल कारण तुम्ही खूप सुविधा दिल्यास, ग्राहकांची संख्या अधिक असेल. सुरुवातीला कमी गुंतवणुकीने सुरुवात करत असाल तर कमी बजेटमध्ये जास्तीत जास्त सुविधा कशा देता येतील यावर भर द्यावा लागेल
बाजार संशोधन महत्त्वाचे आहे –
वसतिगृह आणि पीजीचा व्यवसाय सुरू करण्यासाठी चांगली रक्कम गुंतवली जाते, म्हणून ते सुरू करण्यापूर्वी, तुम्हाला मार्केट रिसर्च करणे आवश्यक आहे. तुम्ही हा व्यवसाय कोणत्या क्षेत्रामध्ये सुरू करणार आहात याचा तुम्हाला पूर्ण अभ्यास करावा लागेल. किती महाविद्यालये, कोचिंग , विद्यापीठे इत्यादी जवळपास आहेत का?
तेथे आधीच किती वसतिगृहे आणि पीजी सुरू आहेत, त्यामध्ये काय सुविधा आहेत आणि त्यांची फी काय आहे याकडेही लक्ष द्यावे लागेल. यासोबतच तुमच्या हॉस्टेलपासून मुख्य बाजारपेठ आणि रस्ता किती लांब आहे हेही लक्षात ठेवावे लागेल.
वसतिगृह किंवा PG साठी योग्य स्थान निवडा –
वसतिगृह आणि पीजीचा व्यवसाय सुरू करण्यापूर्वी, योग्य जागा निवडणे अधिक महत्त्वाचे आहे. जसे की आम्ही तुम्हाला आधीच सांगितले आहे की बाहेरून शिकण्यासाठी किंवा काही नोकरी करण्यासाठी येणारे लोक वसतिगृहात किंवा पीजीमध्ये राहतात, म्हणून जेव्हा जागा निवडावी लागते. , तर अशा प्रकारची जागा एकतर शैक्षणिक संस्थेजवळ किंवा तरुणांना राहायला आवडेल अशा ठिकाणी निवडली पाहिजे.
वसतिगृहाजवळील ऑटो, बस किंवा पीजी या सार्वजनिक वाहतुकीची व्यवस्था असावी, याशिवाय बँका आणि सामान्य गरजेच्या वस्तूंच्या दुकानांसाठीही व्यवस्था असावी.
वसतिगृह किंवा PG साठी इमारतीची व्यवस्था –
वसतिगृह आणि पीजीचा व्यवसाय सुरू करण्यासाठी, तुमच्याकडे दोन पर्याय आहेत, एकतर तुम्ही तुमची स्वतःची इमारत बांधू शकता ज्यासाठी तुम्हाला खूप गुंतवणूक करावी लागेल किंवा तुम्हाला इमारत भाड्याने घ्यावी लागेल. बहुतेक वसतिगृहे किंवा पीजी भाड्याने चालतात. इमारती. तुम्हाला जास्त गुंतवणूक करायची नसेल तर ती भाड्याने घेणे तुमच्यासाठी सोयीचे आहे.
पण जेव्हा तुम्ही भाडे घेत असाल तेव्हा घरमालकाशी किमान ५ वर्षांसाठी भाडे करार केल्याची खात्री करा आणि अटी व शर्ती नमूद करायला विसरू नका कारण कोणतीही इमारत वसतिगृह किंवा पीजी म्हणून बनवायची असेल. आपल्या गरजेनुसार इमारत.
औपचारिक काम पूर्ण करा –
जर तुम्ही वसतिगृह आणि पीजीचा व्यवसाय सुरू करण्याचा विचार करत असाल तर तुम्हाला काही वैधानिक परवानगीची देखील आवश्यकता असेल.अनेक ठिकाणी असे दिसून येते की लोक लाखो रुपये गुंतवून होस्टेल आणि पीजी उघडतात, परंतु त्यासाठी परवाना आणि परवानगी आवश्यक असते. घेऊ नका. जागरूक पालक किंवा विद्यार्थ्यांना अशा वसतिगृहात राहणे आवडत नाही, त्यामुळे सर्व कायदेशीर प्रक्रियांचे पालन करून तुम्ही तुमचे वसतिगृह आणि पीजी नोंदणीकृत केले तर बरे होईल.
- व्यापार परवाना: व्यापार परवाना हा एक दस्तऐवज आहे जो सरकारद्वारे जारी केला जातो. तुम्हाला सरकारकडून व्यापार परवाना आवश्यक असेल, याद्वारे तुम्ही तुमचा व्यवसाय सुरळीतपणे चालवू शकाल. या परवान्याचा अर्थ असा आहे की सरकार तुम्हाला तुमचे व्यवसाय सुरू ठेवण्याची परवानगी देत आहे. व्यवसाय
- FSSAI (भारतीय अन्न सुरक्षा आणि मानक प्राधिकरण): तुम्ही तुमच्या वसतिगृहात राहणाऱ्या लोकांना चांगले अन्न इ. पुरवत आहात की नाही? तुमच्या वसतिगृहातील जेवणाचा दर्जा कसा आहे? तुम्हाला तुमच्या अन्नाची गुणवत्ता अन्न विभागाकडून तपासावी लागेल. यासाठी तुम्हाला FSSAI कडे अर्ज करून परवाना घ्यावा लागेल. हा परवाना तुम्हाला तपासानंतर दिला जातो. स्थानिक अन्न सुरक्षा संस्था..
- NOC: NOC म्हणजेच ना हरकत प्रमाणपत्र. एनओसी हे महानगरपालिकेद्वारे जारी केलेले एक दस्तऐवज आहे. शेवटी, तुम्हाला स्थानिक पोलिस स्टेशनला तुमच्या व्यवसायाची माहिती द्यावी लागेल आणि परिसराची संपूर्ण माहिती द्यावी लागेल जेणेकरून नंतर कोणतीही समस्या उद्भवू नये. पोलिस विभागाकडून साधी तपासणी आणि एनओसी सोपवली जाते. तुम्ही दिलेल्या माहितीशी जुळल्यानंतर तुम्हाला.
हा जोड व्यवसाय देखील करून ५० हजार कमावू शकतात – घरघूती मेस अणि टिफ़िनचा व्यवसाय करा चालू
कर्मचाऱ्यांची नियुक्ती –
वसतिगृह आणि पीजीचा व्यवसाय तुम्ही एकट्याने करू शकत नाही, हे कोणत्याही एका व्यक्तीच्या नियंत्रणाबाहेर आहे, यासाठी तुम्हाला किमान 5-10 कर्मचारी लागतील. एक सुरक्षा रक्षक, एक रिसेप्शनिस्ट, एक स्वयंपाकी, एक मदतनीस, दोन सफाई कामगार, एक शिपाई आणि एक केअर टेकर यांची नियुक्ती करावी लागेल.
वसतिगृहाच्या व्यवस्थेत कर्मचाऱ्यांचे विशेष योगदान असणार असल्याने कर्मचाऱ्यांची नियुक्ती अत्यंत काळजीपूर्वक करावी. जेव्हा कर्मचाऱ्यांची नियुक्ती केली जाते, तेव्हा ५०% कर्मचाऱ्यांना त्यांच्या अनुभवाच्या आधारे नियुक्त केले पाहिजे जेणेकरून तुमच्यावरील कामाचा भार कमी होईल आणि वसतिगृह व्यवस्थित चालवता येईल. जर तुम्ही भाग्यवान असाल तर तुम्हाला मेहनती कर्मचारी मिळतील जे तुमच्या व्यवसायाला अधिक उंचीवर नेऊ शकतात.
वसतिगृह किंवा पीजी व्यवसाय खर्च –
कोणत्याही वसतिगृहाचा किंवा पीजीचा व्यवसाय सुरू करण्यासाठी पहिली गरज असते ती इमारत. कोणालाही राहण्यासाठी चांगली, स्वच्छ आणि हवेशीर इमारत आवडते. त्यामुळे इमारतीची व्यवस्था मजबूत करा. स्वच्छ आणि पुरेशी स्नानगृहे आणि शौचालये. आता पाळी येते. बेड. खोलीच्या लांबी आणि रुंदीनुसार डबल बेड किंवा ट्रिपल बेड अॅडजस्ट केला जातो. अनेक विद्यार्थी एकाग्रतेसाठी एकच खोलीची मागणी करतात. यासाठी ते स्वतंत्रपणे पैसे खर्च करण्यास तयार असतात, त्यामुळे तुम्हाला काही सिंगल रूमही ठेवाव्या लागतात.
तुम्हाला एक मोठे, स्वच्छ स्वयंपाकघर आणि खाण्यापिण्यासाठी पुरेशा प्रमाणात भांडी खरेदी करावी लागतील. तुम्ही या सर्व गोष्टींमध्ये भरपूर पैसे गुंतवाल पण ते तुम्हाला दीर्घकाळ नफा देत राहतील. फक्त चांगल्या दर्जाच्या वस्तू खरेदी करण्याचा प्रयत्न करा.
तर PG साठी तुम्हाला रूमची व्यवस्था करावी लागेल. पीजीमध्ये राहणारे लोक अनेकदा अटॅच्ड आणि वेगळ्या बाथरूमची मागणी करतात, तुम्हाला याची काळजी घ्यावी लागेल.पीजीमध्ये राहणाऱ्या लोकांना शांत वातावरण हवे आहे, तुम्ही याकडे विशेष लक्ष दिले पाहिजे.
वाचा – प्रॉपर्टी डीलर कसे व्हावे
हॉस्टेल किंवा पीजी मधून किती नफा होऊ शकतो? –
वसतिगृह किंवा पीजी व्यवसायातून तुम्ही नक्की किती कमाई करू शकता हे सांगणे कठीण आहे कारण ते तुमच्या मेहनतीवर आणि गुंतवणुकीवर अवलंबून असेल, परंतु हॉस्टेल किंवा पीजीची बाजारपेठ खूप मोठी आहे. एका अहवालानुसार, 2020 मध्ये जागतिक हॉस्टेल मार्केट $ 4.37 अब्ज होते, जे 2023 मध्ये $ 5.2 बिलियन होईल, याचा अर्थ हा व्यवसाय 19% च्या वाढीसह वाढत आहे. मात्र, जर तुम्ही कमी गुंतवणुकीचा विचार करत असाल पण तुमची बिझनेस स्ट्रॅटेजी चांगली असेल तर तुम्हाला नक्कीच चांगला नफा मिळू शकतो.
कमीत कमी तुम्ही या व्यवसायातून महिन्याला न काही करता देखील पण २० ते ३० हजार सहज जमवू शकतात
ग्राहकांना सुविधा दिल्या जातात –
वसतिगृहात कोणत्या सुविधा उपलब्ध आहेत? विद्यार्थी हे वसतिगृहाचे ग्राहक आहेत आणि अधिकाधिक ग्राहकांना वसतिगृहाकडे आकर्षित करण्यासाठी तुम्हाला विशेष लक्ष आणि सुविधा द्याव्या लागतील.
- बेड: विद्यार्थ्यांच्या गरजा आणि त्यांची गोपनीयता लक्षात घेऊन, तुम्हाला त्यांच्यासाठी खोल्या आणि बेडचे वाटप करावे लागेल. तुम्हाला हवे असल्यास, तुम्ही एका खोलीत डबल बेड किंवा ट्रिपल बेड देखील ठेवू शकता. येथे मोठे हॉल देखील आहेत. त्याच्यासह, जेणेकरून आपण तेथे डबल डेकर बेड देखील ठेवू शकता
- लॉकर्स: वसतिगृहांमध्ये विद्यार्थी अनेकदा आपले सामान इकडे-तिकडे विखुरलेले असतात, त्यामुळे खोली अस्वच्छ दिसते. यासोबतच प्रत्येकाचे स्वतःचे महत्त्वाचे सामान आणि कागदपत्रेही असतात, ती येथे ठेवल्यास सामान हरवण्याचा धोका असतो. प्रत्येक विद्यार्थ्यासाठी स्वतःचे लॉकर असणे आवश्यक आहे, ज्यामध्ये तो आपले सर्व सामान सुरक्षितपणे ठेवू शकेल. या लॉकरच्या दोन चाव्या ठेवा. एक चावी विद्यार्थ्याकडे असते आणि दुसरी वसतिगृह व्यवस्थापनाकडे असते, किल्ली हरवल्यास दुसरी चावी कामी येते.
- जेवण : वसतिगृहात राहिल्यानंतर जेवण हे सर्वात महत्त्वाचे असते.अभ्यासानंतर विद्यार्थ्यांना स्वत:साठी अन्न तयार करण्यासाठी पुरेसा वेळ नसतो.त्यासाठी कर्मचाऱ्यांची गरज असते.जेवण साधे असले तरी चविष्ट, चविष्ट आणि घरगुती असावे. तुम्ही जेवण दिले तरच इथे राहा, अन्यथा ते इतर वसतिगृहात जाऊ शकतात. दररोज जेवणाचा मेनू बदलूनच विद्यार्थ्यांना जेवण द्या. तथापि, अनेक वसतिगृहे आहेत जिथे विद्यार्थ्यांना स्वतः जेवण बनवावे लागते पण ते त्यांच्या आवडीनुसार असते. विद्यार्थ्यांची ही वसतिगृहे आहेत जिथे राहण्याबरोबरच जेवणाचीही सोय आहे.
- इंटरनेट : इंटरनेट ही बदलत्या काळाची गरज आहे.जर वरिष्ठ स्तरावरील विद्यार्थी तुमच्या वसतिगृहात राहत असतील, तर त्यांच्याकडे लॅपटॉप ठेवावा लागेल. तुम्ही त्यांना वाय-फायच्या माध्यमातून मोफत इंटरनेट सुविधा देऊ शकता. आजच्या तारखेत वाय-फाय सुविधा खूप उपलब्ध आहे. वसतिगृह किंवा PG व्यवसाय आता महाग नाही. तुम्ही विद्यार्थ्यांना जितक्या जास्त सुविधा द्याल तितक्या वेगाने तुमचा व्यवसाय वाढेल. जितका तुमचा व्यवसाय वाढेल तितके जास्त पैसे तुम्हाला मिळतील.
कागदपत्रांकडे लक्ष द्या –
तुम्ही जर विद्यार्थ्याला किंवा व्यक्तीला तुमच्या वसतिगृहात किंवा PG मध्ये ठेवत असाल तर त्याची सर्व कागदपत्रे नीट तपासून पहा. त्याच्या पालकांशी संपर्क साधण्याचा प्रयत्न करा किंवा पडताळणी करून घ्या. हे सुरक्षेच्या दृष्टिकोनातून खूप महत्त्वाचे आहे. चुकूनही या वस्तुस्थितीकडे दुर्लक्ष करू नका. . देव न करो, कोणतीही घटना घडली तर तुम्हीही विनाकारण अडचणीत याल, त्यामुळे कागदोपत्री गाफील राहू नका.
तुमच्या PG किंवा वसतिगृहात कोणालाही खोली देण्याआधी, त्याचे ओळखपत्र, आधार, फोटो इत्यादी घ्या आणि त्यासाठी एक वेगळी फाईल बनवा. एकाच फाईलमध्ये राहणाऱ्या सर्वांची संपूर्ण माहिती असणे तुमच्यासाठी सोयीचे होईल.
रूम चेक-इन आणि चेक-आउट प्रक्रिया –
कोणत्याही नवीन व्यक्तीला खोली देण्याआधी, सुरक्षा म्हणून एक महिन्याचे भाडे आगाऊ घ्या. यामुळे खात्री होईल की जर काही कारणास्तव ती व्यक्ती तुम्हाला वेळेवर भाडे देऊ शकली नाही, तर भाडे मिळालेल्या पैशातून वसूल केले जाऊ शकते. प्रगती.
जर तुम्हाला कोणी तुमची खोली रिकामी करायची असेल, तर त्याला एक महिना अगोदर नोटीस द्या. वसतिगृहात राहणाऱ्या कोणत्याही व्यक्तीला खोली रिकामी करायची असेल, तर त्याला वसतिगृहात येताना एक महिना अगोदर कळवावे लागेल. वसतिगृह. या नियमाच्या कठोर सूचना द्या जेणेकरून तुम्हाला खोलीत कोणीतरी ठेवण्याची वाट पाहावी लागणार नाही.
जर तुम्ही तुमच्या वसतिगृह किंवा पीजी व्यवसायाबाबत गंभीर असाल आणि ते पुढे न्यायचे असेल, तर तुम्हाला तुमच्या वसतिगृहाला नियमित भेट द्यावी लागेल, तिथे राहणाऱ्या लोकांच्या समस्या आणि त्रास ऐकून घ्यावा लागेल आणि लवकरात लवकर त्याचे निराकरण करावे लागेल. विश्वासार्हता आणि तुमचा वसतिगृह आणि पीजी व्यवसाय यशाच्या दिशेने वाटचाल करत राहील.
Conclusion – हॉस्टेल व्यवसाय कसा चालू करू शकतो यावरील माहितीचा निष्कर्ष –
मित्रांनो हॉस्टेल व्यवसाय असो किंवा Pg असो आज अनेक छोटे कुटुंब हे व्यवसाय करून खूप श्रीमंत झाले.कारण त्यांनी एका खोली पासून हा व्यवसाय चालू केला आणि आज त्यांचे ४ ते ५ सेपरेट हॉस्टेल रूम आहेत, तुमच्या कडे देखील जागा असेल तर तुम्ही देखील हा व्यवसाय चालू करून महिन्याला ५० हजार पर्यंत कमाई घरी बसून करू शकतात
या लेखात, आम्ही तुम्हाला वसतिगृह किंवा पीजी व्यवसाय सुरू करण्याशी संबंधित सर्व तथ्यांबद्दल माहिती दिली आहे. आम्हाला आशा आहे की तुम्हाला ते खूप आवडेल आणि ते तुमच्यासाठी फायदेशीर ठरेल, परंतु जर तुम्हाला या व्यवसायाशी संबंधित इतर काही प्रश्न असतील तर , नंतर तुम्ही आम्हाला टिप्पणी देऊ शकता. कर विचारू शकता
Thank You,
