सूर्यफुलाची शेती कशी करावी,संपूर्ण माहिती | Sunflower Farming In Marathi
Sunflower Farming In Marathi- सूर्यफूल हे तेलबिया पीक आहे. बाजारात सूर्यफूल तेलाला खूप मागणी आहे. हे नगदी पीक आहे. त्याची किंमतही बाजारात चांगली आहे. सूर्यप्रकाशाच्या लागवडीमुळे शेतकऱ्यांना त्याची फुले, बियाणे, तेलाचे उत्पन्न मिळते. खरीप, रब्बी आणि जायद या तीनही हंगामात सूर्यफुलाची लागवड करून शेतकरी बांधव चांगला नफा मिळवू शकतात.
सूर्यफूल: तीनही हंगामात पिकवा, मोठा नफा मिळवा
Sunflower Farming Information In Marathi – आज आपण सूर्यफुलाच्या प्रगत लागवडीबद्दल बोलत आहोत. सूर्यफूल हे एक महत्त्वाचे तेलबिया पीक आहे, चांगले नफा देणारे हे पीक नगदी पीक म्हणून ओळखले जाते. उत्तराखंडमधील पंतनगर येथे १९६९ मध्ये देशात पहिल्यांदा सूर्यफुलाची लागवड करण्यात आली. हे असे तेलबिया पीक आहे ज्यावर प्रकाशाचा प्रभाव पडत नाही. खरीप, रब्बी आणि झैद या तिन्ही हंगामात शेतकरी हे पीक घेऊ शकतात. याच्या बियांमध्ये ४५ ते ५० टक्के बिया असतात. सूर्यफुलाची लागवड गेल्या काही वर्षांत शेतकऱ्यांमध्ये लोकप्रिय होत आहे कारण त्याची उत्पादन क्षमता आणि उच्च मूल्य आहे.
सूर्यफूल लागवडीसाठी हवामान आणि माती
Sunflower Farming In Maharashtra – समशीतोष्ण हवामान सूर्यफुलाच्या लागवडीसाठी चांगले आहे. सूर्यफुलाची लागवड सर्व प्रकारच्या जमिनीत केली जाते, परंतु चांगल्या निचऱ्याची वालुकामय चिकणमाती माती चांगल्या उत्पादनासाठी उत्तम असते. मातीचे pH मूल्य 6 ते 7 च्या दरम्यान असावे. शेतात पुरेसा ओलावा नसल्यास नांगरट करून लागवड करावी. माती फिरवणाऱ्या नांगराने पहिली नांगरणी केल्यावर साधारण नांगराने २-३ वेळा नांगरणी करून शेत मोकळे करावे किंवा रोटाव्हेटरचा वापर करावा. सूर्यफुलाची लागवड प्रामुख्याने बिहार, तामिळनाडू, कर्नाटक, आंध्र प्रदेश, महाराष्ट्र आणि ओडिशा येथे केली जाते.
सूर्यफूल शेतीसाठी काही खास टिप्स
- पेरणीपूर्वी बियांवर बाविस्टिन किंवा थिरमची प्रक्रिया करावी.
- सूर्यफुलाच्या बिया कड्यावर पेरल्या जातात, त्यामुळे लागवडीपूर्वी शेतात कडधान्ये तयार करावीत.
- कड ते कडमधील अंतर 25 ते 30 सेंमी ठेवावे.
- 15 सेमी अंतरावर आणि 4 सेमी खोलीवर बिया पेरल्या पाहिजेत.
सूर्यफूल शेतीमध्ये खताचा वापर
पेरणीपूर्वी जमिनीत कुजलेले शेण 7-8 टन प्रति हेक्टरी या प्रमाणात शेततळे तयार करताना मिसळावे आणि चांगले उत्पादन मिळावे यासाठी युरिया 130 ते 160 किलो, एसएसपी 375 किलो आणि पोटॅश 66 किलो प्रति हेक्टरी बागायती स्थितीत द्यावे. वापर दर. पेरणीच्या वेळी 2/3 प्रमाणात नत्र आणि संपूर्ण प्रमाणात फॉस्फर आणि पोटॅश वापरा आणि पेरणीनंतर 30-35 दिवसांनी पहिले पाणी देताना उभ्या पिकाला 1/3 प्रमाणात नत्र देणे फायदेशीर आढळले आहे.
सूर्यफूल शेतीमध्ये सिंचन
झायेदमध्ये (फेब्रुवारी महिन्यात) पेरलेल्या सूर्यफुलाच्या पिकाला 3 सिंचनाची आवश्यकता असते. पेरणीनंतर 30-35 दिवसांनी पहिले पाणी द्यावे आणि या टप्प्यावर नत्राचा 1/3वा डोस द्यावा.
सूर्यफूल पिकावरील कीड नियंत्रण
साधारणपणे सूर्यफूल पिकामध्ये ऍफिड्स, जॅसिड्स, हिरवी सुरवंट आणि डोके बोअररचा प्रादुर्भाव जास्त असतो. सुरवंटाच्या नियंत्रणासाठी इमिंडाक्लोप्रिड १२५ ग्रॅम प्रति हेक्टरी किंवा ऍसिटामिप्रिड १२५ ग्रॅम प्रति हेक्टरी रस शोषणार्‍या किडी, ऍफिडस्, झाडी आणि क्विनॅलफॉस २० टक्के एक लिटर औषध किंवा प्रोफेनोफॉस ५० ईसी १.५ लिटर औषध सुरवंटाच्या नियंत्रणासाठी फवारणी करा आणि द्रावणात डोके ६० मिसळा. -700 लिटर पाण्यात मिसळून शिंपडा.
सूर्यफूलाची कापणी
जेव्हा फुलाचा मागील भाग लिंबासारखा पिवळा होतो आणि जेव्हा फूल गळून पडते तेव्हा पिकाची कापणी करावी. अशा स्थितीत फूल कापून खळ्यात आणावे आणि 3-4 दिवस खळ्यात सुकल्यानंतर काठीने मारून बिया काढा.
सूर्यफूल तेल आणि बियाणे फायदे
सूर्यफुलाच्या फुलांमध्ये आणि बियांमध्ये अनेक औषधी गुणधर्म दडलेले आहेत. हृदय निरोगी ठेवण्यापासून ते कर्करोगासारख्या घातक आजारांपासून संरक्षण करते. याशिवाय सूर्यफुलाच्या तेलाचे सेवन केल्याने यकृत योग्यरित्या कार्य करते आणि ऑस्टियोपोरोसिससारखे हाडांचे आजार होत नाहीत, यामुळे त्वचेची चमक वाढते आणि केस मजबूत होतात. याच्या बिया चविष्ट तर असतातच पण त्या खाल्ल्याने पोषणही मिळते आणि पोटही भरते. सूर्यफुलाच्या बिया सर्व खाद्यपदार्थांच्या दुकानात सहज उपलब्ध असतात. सूर्यफुलाच्या बिया खाल्ल्याने हृदयविकाराचा धोका कमी होतो, कोलेस्ट्रॉल कमी होते, त्वचा आणि केसांची वाढ सुधारते.
काही सामान्य सूर्यफूल प्रजाती
- टेडीबिअर
- टाइटन
- वैलन्टाइन
- लेमन क्वीन
- ड्वार्फ सनस्पोट
- स्ट्राबेरी ब्लोंड
- सनी हाईब्रीड
- आर्निका
- ऑटम ब्यू
- ऑरेंज सन
- ब्लेक ओइल
- टाइयो
- ताराहमारा
- इवनिंग सन
- एज़्टेक सनइतालवी वाईट
- लार्ज ग्रे स्ट्राइप
- अमेरिकी जाइंट हाईब्रीड
- आयरिश आइज़
- पीरीडोविक
- पीच पैशन
- इंडियन ब्लेंकेट हाईब्रीड
- मंगोलियाई जाइंट
- जाइंट प्रिमरोज़
- काँग हाईब्रीड
- मेमोथ सूरजमुखी
- वेलवेट क्वीन
- येलो एम्प्रेस
- रोस्टोव
- स्कायस्क्रेपर
- रेड सन
- रिंग ऑफ़ फायर
- सोराया
सूर्यफूल वनस्पतीची काळजी कशी घ्यावी
- सूर्यफुलाची रोपे नेहमी फेब्रुवारीच्या अखेरीपासून मार्च महिन्याच्या अखेरीस लावावीत. सूर्यफुलाच्या झाडांसाठी हा हंगाम उत्तम आहे.
- हे रोप लावण्यासाठी माती तयार करताना गांडूळ खत, कॉकपीट आणि बागेची सामान्य माती समान प्रमाणात मिसळावी. तुम्ही ज्या भांड्यात रोप लावत आहात, त्या भांड्यात एक गोष्ट नेहमी लक्षात ठेवा की त्याच्या तळाशी एक छिद्र असणे खूप महत्वाचे आहे.
- जेव्हा तुम्ही सूर्यफुलाची लागवड कराल, त्याआधी तुमच्या वनस्पतीच्या फुलांची प्रजाती कोणती आहे हे पाहावे. जर तुमचे रोप मोठे फूल असेल तर ते नेहमी किमान बारा इंचांच्या भांड्यात लावा.
- रोप लावल्यानंतर, तुमच्या कुंडीची माती वेळोवेळी मशागत करत रहा. कुंडी झाल्यावर त्यात पाणी टाका. झाडाला फुले येईपर्यंत त्याच्या आत ओलावा असावा. जेव्हा झाडावर फुले येण्यास सुरुवात होते तेव्हा तुम्ही आठवड्यातून दोन किंवा तीन वेळा झाडाला पाणी देऊ शकता.
- सूर्यफुलाच्या झाडाला जास्त खताची गरज नसते. महिन्यातून एकदा किंवा दोनदा तुम्ही या वनस्पतीमध्ये मूठभर गांडूळ खत घालू शकता. हे या वनस्पतीच्या सर्व गरजा पूर्ण करते.
- सूर्यफूल वनस्पतीला सूर्यप्रकाश खूप आवडतो. हे रोप तुम्ही नेहमी सूर्यप्रकाश असेल अशा ठिकाणी लावावे. जर तुम्ही ही वनस्पती सावलीच्या जागी ठेवली तर ते झाडातील पानांची संख्या वाढवेल, परंतु ते फुलणार नाही. सूर्यफुलाची रोपे नेहमी सनी ठिकाणी लावा.
- या वनस्पतीला कोणत्याही प्रकारचे किट पतंग मिळत नाहीत. पण ज्या वेळी त्याची फुले उमलतात त्या वेळी त्यावर काही छोटे किट पतंग येऊ लागतात. हे टाळण्यासाठी तुम्ही कडुलिंबाचे तेल वापरू शकता. या झाडाला आवश्यकतेपेक्षा जास्त पाणी दिल्यास त्यात बुरशीचा धोका असतो. रोपातील बुरशी घेईल परंतु बुरशीची साइड पावडर वापरा.
सूर्यफूल शेतीतून कमाई-
आम्ही तुम्हाला सांगतो, सूर्यफुलाचे पीक 90 ते 100 दिवसांत तयार होते. त्याचे हेक्टरी उत्पादन 20 ते 25 क्विंटल आहे. बाजारात सूर्यफुलाच्या बियांची किंमत ₹3500 ते ₹4000 प्रति क्विंटल आहे. शेतकरी बांधव सूर्यफुलाची लागवड करून चांगला नफा मिळवू शकतात.
सूर्यफुलाची शेती कशी केली जाते यावरील माहितीचा निष्कर्ष
सूर्यफुलाची शेती बद्दल आम्ही तुम्हाला संपूर्ण ,ताहिती देण्याचा पर्यंत केला आहे, सूर्यफुलाच्या शेतातून तुम्ही खूप जास्त नफा कमवू शकतात आणि तुम्ही सूर्यफुलाच्या बियांचा, सूर्यफुलाच्या तेलाचा व्यवसाय करून देखील पैसे कमवू शकतात. आम्ही आशा करतो या लेखातून तुम्हाला नक्कीच फायदा होईल आणि तुम्हाला आमची पोस्ट कशी वाटली. आम्हाला कंमेंट द्वारे कळवा
FAQ’s – सूर्यफुलाच्या शेतीबद्दल काही प्रश्नोतरे
सूर्यफूल प्रति किलो किती दराने विकले जाते?
सूर्यफुलाच्या बियांची ३५०० ते ४००० रुपये प्रतिक्विंटल दराने विक्री होत आहे. म्हणजेच एका हेक्टरमध्ये 25-30 हजार खर्च आणि 90 हजार ते 1 लाख रुपयांचे उत्पन्न मिळून सुमारे 60-70 हजार रुपयांचा नफा होणार आहे.
सूर्यफुलाचे पीक किती दिवसात तयार होते?
पिकण्यास व तयार होण्यास ९९ दिवस लागतात. DK 3849 (2013): ही एक उंच संकरित वाण आहे ज्याची सरासरी झाडाची उंची 172 सेमी आहे. या संकरित जातीचे सरासरी बियाणे उत्पादन 8.4 क्विंटल/एकर आहे आणि बियाण्याचे वजन 4.5 ग्रॅम प्रति 100 बियाणे आहे. याच्या बियांमध्ये तेलाचे प्रमाण ३४.५ टक्के आहे.
सूर्यफुलाच्या बिया कधी लावल्या जातात?
सूर्यफूल पीक हे असंवेदनशील आहे, म्हणूनच वर्षातून 3 वेळा पेरणी करता येते. त्याची पेरणी खरिपात, रब्बीमध्ये १५ नोव्हेंबर ते ३० डिसेंबर आणि झैदसाठी १५ जानेवारी ते १० फेब्रुवारी या कालावधीत करावी.
सूर्यफुलापासून किती तेल निघते?
अर्धा एकरात सूर्यफुलाच्या लागवडीतून आनंद, 120 लिटर तेलाचे उत्पादन. सूर्यफुलाच्या संकरित जाती रब्बीमध्ये तेलबिया म्हणून चांगले उत्पादन देतात. घरघोडा येथील शेतकरी सध्या अर्धा एकरात ट्रायल म्हणून सूर्यफुलाची लागवड करून 110-120 लिटर तेलाचे उत्पादन घेत आहे.
धन्यवाद,
