पोस्ट ऑफिस आरडी स्कीम म्हणजे काय, त्याचे फायदे काय आहेत | Post Office RD Scheme In Marathi
Post Office RD Scheme In Marathi – पुढच्या वर्षी, दोन वर्षात किंवा पाच वर्षात एखादं मोठं काम करायचं असेल तर दर महिन्याला थोडे पैसे वाचवायला सुरुवात करा. पोस्ट ऑफिसची RD योजना तुम्हाला यामध्ये खूप मदत करू शकते. यावर, बँकेच्या आरडी योजनांपेक्षा जास्त व्याज मिळते आणि ठेव आणि काढण्याच्या अटी देखील सोप्या आहेत. या लेखात आपण जाणून घेणार आहोत की पोस्ट ऑफिसची आरडी स्कीम काय आहे? त्याचे फायदे काय आहेत? आणि त्यात पैसे जमा आणि काढण्याचे नियम काय आहेत?
RD खाते म्हणजे काय | What is RD Account In Marathi
वास्तविक, तुम्ही पोस्ट ऑफिस रिकरिंग डिपॉझिट खात्यात अगदी 100 रुपयांच्या छोट्या रकमेतही गुंतवणूक सुरू करू शकता. या योजनेत गुंतवणुकीसाठी कमाल मर्यादा नाही. म्युच्युअल फंड किंवा सिस्टिमॅटिक इन्व्हेस्टमेंट प्लॅन (SIP) सारख्या शेअर बाजारातील साधनांमध्ये गुंतवणूक करताना काही जोखीम असते. RD मध्ये तुम्हाला प्रत्येक महिन्याला विशिष्ट राशी जमा करायला लागते. तुम्ही १०० ते १००००० पर्यंत महिन्याला तुमच्या सोयी नुसार जमा करू शकतात.
पोस्ट ऑफिस आरडी स्कीम काय आहे | What is Post Office RD Scheme In Marathi
What is Post Office RD Scheme In Marathi – पोस्ट ऑफिसची आवर्ती ठेव योजना ही एक ठेव योजना आहे ज्यामध्ये तुम्हाला 5 वर्षांसाठी दरमहा एक निश्चित रक्कम जमा करावी लागेल. 5 वर्षांचा कालावधी पूर्ण झाल्यानंतर, तुमची एकूण ठेव आणि एकूण व्याज समाविष्ट करून संपूर्ण पैसे परत केले जातात. पोस्ट ऑफिसच्या कोणत्याही शाखेत तुम्ही त्याचे खाते उघडू शकता. या योजनेत खाते उघडणे, पैसे जमा करणे आणि काढणे.
यासाठीचे मुख्य नियम खालीलप्रमाणे आहेत-
किमान 100 रुपये जमा करून खाते उघडता येते
पोस्ट ऑफिस आरडी स्कीममध्ये तुम्ही किमान १०० रुपये जमा करून खाते उघडू शकता. यापेक्षा जास्त रक्कम तुम्ही जमा करू शकता. कमाल ठेवीवर मर्यादा नाही. फक्त लक्षात ठेवा की तुम्ही जमा करत असलेली रक्कम रु.10 च्या पटीत असावी. खाते उघडताना आणखी एक गोष्ट लक्षात ठेवा, जी रक्कम तुम्ही पहिल्या महिन्यात जमा कराल, तीच रक्कम पुढील 5 वर्षांसाठी दरमहा जमा करावी लागेल.
ठेवींवर ५.८% दराने व्याज उपलब्ध आहे
पोस्ट ऑफिस रिकरिंग डिपॉझिट (RD) खात्यावर सध्या (डिसेंबर 2021 मध्ये) 5.8% वार्षिक व्याज दर लागू आहे. विशेष म्हणजे, प्रत्येक तिमाहीनंतर सरकार सर्व पोस्ट ऑफिस बचत योजनांसाठी नवीन व्याजदर जाहीर करते. त्यामुळे पोस्ट ऑफिस रिकरिंग डिपॉझिट खात्यातील ठेवींवरही प्रत्येक तिमाहीत नवीन व्याजदर लागू होतो.
दर महिन्याच्या शेवटी शिल्लक रकमेवर व्याज मोजले जाते. परंतु ते व्याज प्रत्येक तिमाहीच्या शेवटी तुमच्या खात्यात जोडले जाते. पुढे, चक्रवाढ व्याज दराने, तुमचे पैसे वाढत राहतात.
पहिल्या ठेवीपासून दर महिन्याला ठेवीची तारीख निश्चित केली जाते
पोस्ट ऑफिस आरडी खात्यामध्ये, दरमहा पैसे जमा करण्याची शेवटची तारीख तुम्ही तुमचे खाते १५ तारखेपूर्वी उघडले आहे की नाही यावर अवलंबून असते-
जर तुमचे खाते महिन्याच्या 15 तारखेपर्यंत उघडले असेल, तर तुम्हाला त्यानंतरच्या सर्व महिन्यांत प्रत्येक महिन्याच्या 15 तारखेपर्यंत आरडी हप्ता जमा करावा लागेल.
जर तुमचे आयडी खाते महिन्याच्या १५ तारखेनंतर उघडले असेल, तर त्यानंतरच्या सर्व महिन्यांत तुम्ही १६ तारखेपासून शेवटच्या तारखेपर्यंत पैसे जमा करू शकता.
वेळेवर पैसे जमा न केल्यास 1% दराने दंड लागू आहे
तुम्ही पोस्ट ऑफिस रिकरिंग डिपॉझिट खात्याचा हप्ता निर्धारित शेवटच्या तारखेपर्यंत जमा न केल्यास, तुम्हाला दरमहा 1% दराने दंड भरावा लागेल. मागील डिफॉल्ट महिन्यांचे हप्ते जमा केले जातात आणि त्यांचा दंडही जमा केला जातो तेव्हाच तुम्ही पुढील महिन्यांसाठी हप्ता जमा करू शकाल.
उदा, जर तुम्ही महिन्याला ५०० रुपये RD भरत आहेत आणि तुम्ही १५ तारखेनंतर भरले तुम्हाला दंड लागेल. तो दंड ५०० रुपयाला ५ रुपये दंड आकारला जाईल.
सलग चार हप्ते जमा न केल्यास खाते बंद केले जाईल
पोस्ट ऑफिस रिकरिंग डिपॉझिट (RD) खात्याचे हप्ते सलग 4 महिने जमा न केल्यास, RD खाते बंद केले जाईल. तथापि, अर्ज देऊन पुढील 2 महिन्यांत ते पुनरुज्जीवित केले जाऊ शकते. या वेळेच्या आत तुम्ही तुमचे खाते पुन्हा सक्रिय न केल्यास, ते पूर्णपणे बंद केले जाईल.
यादरम्यानच्या कोणत्याही कालावधीत हप्ते जमा करण्यात अडचण आल्यास, तुम्ही तुमच्या खात्याचा परिपक्वता कालावधी वाढवू शकता. परंतु तुमचे खाते सलग चार महिने (हप्ते न भरल्यामुळे) डिफॉल्ट झाले नसेल तरच तुम्ही या सुविधेचा लाभ घेऊ शकता.
विस्तार कालावधी जास्तीत जास्त महिन्यांपर्यंत असू शकतो ज्यासाठी तुमचे RD खाते डीफॉल्ट आहे. त्या विस्तारित कालावधीत तुम्हाला डिफॉल्ट केलेले हप्ते देखील भरावे लागतील.
ऍडव्हान्स हप्ते जमा करण्यावर सवलत मिळवा
तुम्हाला दर महिन्याला पैसे जमा करण्याचा त्रास टाळायचा असेल, तर तुम्ही काही महिन्यांचे हप्ते अगोदर जमा करू शकता. परंतु किमान ६ महिन्यांचे ऍडव्हान्स हप्ते एकाच वेळी जमा करावेत, अशी अट आहे. एकाच वेळी 6 महिन्यांच्या ऍडव्हान्स हप्त्यांमध्ये जमा केलेल्या प्रत्येक ₹ 100 वर ₹ 10 ची सूट उपलब्ध आहे. 1 वर्षाचे हप्ते ऍडव्हान्स जमा करताना, तुम्हाला प्रत्येक 100 रुपयांसाठी ₹ 40 ची सूट मिळते.
तीन व्यक्ती एक संयुक्त खाते उघडू शकतात
कोणताही प्रौढ भारतीय नागरिक पोस्ट ऑफिस रिकरिंग डिपॉझिट (RD) खाते उघडू शकतो. एखादी व्यक्ती त्याच्या नावावर कितीही आरडी खाती उघडू शकते. संयुक्त खाते दोन किंवा तीन लोक एकत्र उघडू शकतात. संयुक्त खाते दोन प्रकारे उघडता येते-
- संयुक्त एक प्रकार खाते: या प्रकारच्या संयुक्त खात्यात, मुदतपूर्ती कालावधीनंतर सर्व भागीदारांच्या नावे संयुक्तपणे पैसे दिले जातात.
- संयुक्त बी प्रकार खाते: या प्रकारच्या संयुक्त खात्यात, मुदतीनंतर कोणत्याही भागीदाराच्या नावे पैसे दिले जाऊ शकतात.
मुलाच्या नावानेही आरडी खाते उघडता येते
तुम्ही तुमच्या मुलाच्या नावावर पोस्ट ऑफिस आरडी खाते देखील उघडू शकता. जर मुलाचे वय 10 वर्षांपेक्षा जास्त असेल आणि तो त्याच्या स्वाक्षरीने खाते चालवू शकतो, तर तो स्वतःच्या नावानेही खाते उघडू शकतो. जर मूल त्याच्या स्वाक्षरीने आरडी खाते चालवू शकत नसेल, तर पालकाच्या वतीने खाते त्याच्या नावाने उघडले जाईल. मूल प्रौढ होईपर्यंत, त्याचे खाते पालकाच्या वतीने ऑपरेट केले जाऊ शकते.
मॅच्युरिटीनंतर, खाते आणखी 5 वर्षांसाठी वाढवता येते
पोस्ट ऑफिस आरडी खाते उघडण्याच्या तारखेपासून 5 वर्षे पूर्ण झाल्यावर मॅच्युअर होते. त्यानंतर, तुम्ही एकतर संपूर्ण पैसे काढू शकता किंवा तुम्ही ते खाते पुढील 5 वर्षांसाठी वाढवू शकता. यासाठी तुम्हाला खाते विस्तारासाठी अर्ज द्यावा लागेल.
विस्तारित खात्यावर लागू होणारा व्याजदर खाते उघडण्याच्या वेळी लागू होता तसाच असेल.
विस्तारित खाते कधीही बंद केले जाऊ शकते. पण बंद केल्यावर, आरडी खात्यावर पूर्ण झालेल्या वर्षांसाठीच व्याज मिळेल.
पूर्ण वर्षांव्यतिरिक्त, उर्वरित महिन्यांसाठी, फक्त पोस्ट ऑफिस बचत खात्यानुसार (पीओ बचत खाते) व्याज मिळेल.
तुम्ही पुढील हप्ते न भरता या प्रकारच्या खात्याचा विस्तार देखील करू शकता.
आवश्यकता असल्यास 3 वर्षांनंतरही खाते बंद केले जाऊ शकते
तातडीची गरज भासल्यास 3 वर्षांनंतरही तुम्ही पोस्ट ऑफिस आरडी खाते बंद करू शकता. यासाठी तुमचे खाते ज्या शाखेत उघडले आहे तेथे तुम्हाला अर्ज लिहावा लागेल.
आरडी खात्यानुसार मुदतपूर्व बंद झालेल्या खात्यावर तुम्हाला व्याज मिळणार नाही. त्याऐवजी, तुम्हाला पोस्ट ऑफिस बचत खाते (PO बचत खाते) नुसार व्याज जोडून पैसे परत मिळतील.
तुम्ही 5 वर्षांच्या मॅच्युरिटी कालावधीच्या 1 दिवस आधी खाते बंद केले असले तरीही, तुम्हाला बचत खात्यानुसारच व्याज मिळेल.
जर तुम्ही आरडी खात्यात काही कालावधीसाठी एकरकमी ऍडव्हान्स पैसे जमा केले असतील, तर तो कालावधी पूर्ण होण्यापूर्वी तुम्ही खाते बंद करू शकत नाही.
पोस्ट ऑफिसमध्ये आरडी खाते कसे उघडायचे
How To Open RD Account In Marathi – हे खाते तुम्ही तुमच्या निवासस्थानाजवळील कोणत्याही पोस्ट ऑफिसमध्ये किंवा तुमच्या सोयीनुसार उघडू शकता. यासाठी तुम्हाला पोस्ट ऑफिसमधून RD खाते उघडण्यासाठी फॉर्म घ्यावा लागेल. ते खालील कागदपत्रांसह भरून सादर करावे लागेल.
कोणत्याही ओळखीच्या पुराव्याची छायाप्रत:-
- आधार कार्ड
- पॅन कार्ड
- रेशन कार्ड
- ड्रायव्हिंग लायसन्स इ.
- निवासस्थान किंवा पत्त्याच्या पुराव्याची छायाप्रत:- आधार कार्ड, रेशन कार्ड, ड्रायव्हिंग लायसन्स इ.पैकी कोणतेही एक.
- छायाचित्र: तुमची दोन नवीनतम पासपोर्ट आकाराची छायाचित्रे
टीप: खाते उघडताना अल्पवयीन व्यक्तीला नामनिर्देशित केले असल्यास, साक्षीदाराची स्वाक्षरी देखील आवश्यक आहे.
नॉमिनी आणि खाते ट्रांसफर सुविधा
तुम्ही तुमच्या पोस्ट ऑफिस रिकरिंग डिपॉझिट खात्याचे नामनिर्देशित देखील करू शकता. पोस्ट ऑफिसमधून प्राप्त होणार्‍या खाते उघडण्याच्या फॉर्ममध्ये नॉमिनीचे नाव टाकण्याचा पर्याय आहे. नॉमिनी ही अशी व्यक्ती आहे जिला खातेधारकाचा मृत्यू झाल्यास खात्यात जमा केलेली रक्कम प्राप्त करण्याचा अधिकार आहे.
खाते उघडताना नामनिर्देशित व्यक्तीचे नाव निश्चित केले नसल्यास, नंतर कधीही नामनिर्देशित व्यक्तीचे नाव जोडले जाऊ शकते.
खाते उघडताना, ज्याचे नाव तुम्ही नॉमिनी म्हणून नोंदवले आहे, जर तुम्हाला ते नंतर बदलायचे असेल, तर तुम्ही ते करू शकता.
पोस्ट ऑफीस किसन विकास पत्र काय आहे जाणून घ्या
खाते ट्रान्सफर सुविधा
निवासस्थान किंवा शहर बदलल्यास, तुम्ही तुमचे पोस्ट ऑफिस RD खाते दुसर्‍या पोस्ट ऑफिसमध्ये हस्तांतरित करू शकता. यासाठी तुम्हाला पोस्ट ऑफिसमध्ये अर्ज करावा लागेल जिथे तुमचे रिकरिंग डिपॉझिट खाते आहे.
1 वर्षानंतर तुम्ही खात्यातून कर्ज देखील घेऊ शकता
तुम्ही तुमच्या पोस्ट ऑफिस रिकरिंग डिपॉझिट खात्यावर आपत्कालीन किंवा तातडीची गरज असल्यास कर्ज देखील घेऊ शकता. परंतु, तुम्हाला ही सुविधा फक्त खालील अटींच्या आधारे मिळू शकते
- तुमचे RD खाते किमान एक वर्ष जुने असावे.
- गेल्या आर्थिक वर्षाच्या अखेरीपर्यंत तुमच्या खात्यात जमा केलेल्या रकमेच्या फक्त 50 टक्के कर्ज घेता येते.
- तुम्हाला कर्ज म्हणून घेतलेली रक्कमही नंतर परत करावी लागेल. त्यावरही वार्षिक १५ टक्के दराने व्याज द्यावे लागेल.
- कर्ज म्हणून घेतलेली रक्कम तुम्ही तुमच्या सोयीनुसार एकाच वेळी किंवा समान हप्त्यांमध्ये जमा करू शकता.
करमाफीचा लाभ मिळत नाही
पोस्ट ऑफिस रिकरिंग डिपॉझिट खात्याचा एकमात्र नकारात्मक पैलू म्हणजे त्यात जमा केलेल्या रकमेवर आणि त्यातून मिळणाऱ्या व्याजावर तुम्हाला कोणतीही कर सूट मिळत नाही. या खात्यात कितीही पैसे जमा करा. आणि खाते 5 वर्षात मॅच्युअर झाल्यावर तुम्हाला जी काही रक्कम मिळते, ती तुमच्या एकूण उत्पन्नात जोडली जाते. संबंधित आर्थिक वर्षाच्या टॅक्स स्लॅबनुसार, जर तुमच्या एकूण उत्पन्नावर कर दायित्व निर्माण झाले, तर आयकर देखील भरावा लागेल.
निष्कर्ष – पोस्ट ऑफिस RD योजना म्हणजे काय
तर मित्रांनो, ही होती पोस्ट ऑफिस आरडी योजनेची माहिती. RD खाते उघडणे तुमच्यासाठी खूप महत्वाचे आहे, कारण तुम्ही थोडे थोडे पैसे जमा करून एक मोठी रक्कम एकदम मिळवतात, आणि तुमची एक खूप चांगली सेविंग होते. तुम्हाला पोस्ट आवडल्यास कंमेंट करून सांगा धन्यवाद.
मित्रानो तुम्हाला पोस्ट ऑफिस योजना किंवा इतर तुमच्या फायदाच्या पॉलिसी बदल अधिक जाणून घ्यायचे असेल, किंवा Policy काढायची असल्यास 9607937791 ह्या नंबर कॉन्टॅक्ट करा
प्रश्नोत्तरे – पोस्ट ऑफिस RD योजना काय आहे
पोस्ट ऑफिसमध्ये ₹ 1000 जमा केल्यास 5 वर्षांत तुम्हाला किती पैसे मिळतील?
पोस्ट ऑफिसमध्ये ₹ 1000 जमा करून, जर तुम्ही बचत खात्यात पैसे ठेवले तर तुम्हाला 5 वर्षांत किमान 67000 रुपये मिळतील. तुम्ही तुमच्या खात्यात मासिक 1000 रुपये जमा करत राहिल्यास तुम्हाला इतके पैसे मिळतील.
RD किती वर्षाची असते?
आरडी ही एक प्रकारची छोटी बचत योजना आहे. पोस्ट ऑफिस व्यतिरिक्त कोणतीही व्यक्ती बँकांमध्येही आपले खाते उघडू शकते. पोस्ट ऑफिस आरडीचा कार्यकाळ 5 वर्षांचा आहे. यामध्ये तुम्ही पुढील 5 वर्षांसाठी देखील वाढवू शकता.
पोस्ट ऑफिसमध्ये ₹ 1500 जमा केल्यावर तुम्हाला 5 वर्षांत किती पैसे मिळतील?
पोस्ट ऑफिसच्या वेबसाइटनुसार, जर ज्येष्ठ नागरिकांनी योजनेत 15 लाख रुपयांची एकरकमी गुंतवणूक केली, तर 5 वर्षांनंतर वार्षिक 7.4 टक्के व्याज दराने (चक्रवाढ) परिपक्वतेवर एकूण रक्कम 20.55 लाख रुपये होईल. तुम्हाला ५ वर्षांत ५.५५ लाख रुपयांचे हमी व्याज मिळेल.
आरडीवर किती व्याज मिळते?
आरडी योजनेवर सध्या वार्षिक ५.८ टक्के व्याज मिळत आहे, हा दर जुलै २०२२ पासून लागू आहे. केंद्र सरकार प्रत्येक तिमाहीत आपल्या सर्व लहान बचत योजनांचे व्याजदर निश्चित करते. पोस्ट ऑफिस आरडी खाते उघडल्यानंतर पाच वर्षांनी परिपक्व होते.
धन्यवाद,
इतर योजनेच्या पोस्ट देखील बघा –
One thought on “पोस्ट ऑफिस आरडी स्कीम म्हणजे काय, त्याचे फायदे काय आहेत | Post Office RD Scheme In Marathi”