प्रधानमंत्री फसल विमा योजना माहिती | PM Fasal Bima Yojana In Marathi
PM Fasal Bima Yojana In Marathi – जीवन विमा ज्या प्रकारे आपल्यासाठी महत्त्वाचा आहे, त्याचप्रमाणे शेती करणाऱ्या शेतकऱ्यांसाठीही पीक विमा महत्त्वाचा आहे. पिकांच्या नापिकीमुळे शेतकर्यांवर संकटे येतात आणि पिकांचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान होत असल्याने अनेक शेतकरी आत्महत्येसारखे पाऊल उचलतात. त्यासाठी शासनाकडून वेळोवेळी शेतकर्यांना मदत करण्यासाठी काही योजनाही आणल्या जातात. .
या क्रमाने, सरकारने पिकांच्या विम्यासाठी प्रधानमंत्री फसल विमा योजना (Pradhan Mantri Fasal Bima Yojana) सुरू केली आहे. या योजनेत शेतकरी अत्यंत कमी प्रीमियम दरात त्यांच्या पिकांचा विमा काढू शकतात. चला तर मग, Businessideasmarathi.in वर प्रधान मंत्री फसल विमा योजना बद्दल तपशीलवार जाणून घ्या.
प्रधानमंत्री फसल विमा योजना काय आहे | What is Pradhan Mantri Fasal Bima Yojana In Marathi
प्रधानमंत्री फसल विमा योजना ही पीक दरम्यान नैसर्गिक अपघातांमुळे झालेल्या नुकसानीची भरपाई करण्यासाठी मोदी सरकारद्वारे चालवली जाणारी योजना आहे. 19 जानेवारी 2016 रोजी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते ते सुरू करण्यात आले.
आम्ही तुम्हाला सांगतो, प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेचे प्रशासकीय पर्यवेक्षण कृषी आणि शेतकरी कल्याण मंत्रालयाकडून केले जाते, तर ही योजना भारतीय कृषी विमा कंपनी (AIC) द्वारे चालविली जाते.
या योजनेमुळे जे शेतकरी त्यांच्या शेतीसाठी कर्ज घेतात आणि खराब हवामानामुळे पिकांचे नुकसान होते त्यांच्या प्रीमियमचा बोजा कमी होण्यास मदत होते.
प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेचे उद्दिष्ट | Objective of PM Fasal Bima Yojana In Marathi
- शेतकऱ्यांना नवीन आणि आधुनिक शेती पद्धतीचा अवलंब करण्यास प्रोत्साहित करणे
- शेतकर्यांच्या उत्पादनातील जोखीम कमी करणे जेणेकरून त्यांना कोणतीही चिंता न करता शेतीची कामे करता येतील.
- कृषी क्षेत्राला पतपुरवठा सुनिश्चित करणे
प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेसाठी कधी अर्ज करावा | When to apply for PM Fasal Bima Yojana In Marathi
शेतकरी बांधवांनो, आम्ही तुम्हाला सांगतो की तुम्ही या योजनेसाठी वर्षातून दोनदा अर्ज करू शकता.
खरीप हंगामात
रब्बी हंगामात
प्रधानमंत्री फसल विमा योजना चा लाभ घेण्यासाठी सरकार जून महिन्यापासूनच खरीप पिकासाठी अर्ज प्रक्रिया सुरू करते, ज्यासाठी तुम्ही 31 जुलैपर्यंत अर्ज करू शकता.
रब्बी पिकासाठी १५ सप्टेंबर ते १५ जानेवारी या कालावधीत अर्ज करता येईल. तसेच दोन्ही हंगामातील फलोत्पादन आणि व्यावसायिक पिकांसाठी अर्ज करू शकतात. यासाठी, तुम्ही जवळच्या CSC केंद्रावरून अर्जाविषयी माहिती मिळवू शकता.
प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेसाठी पात्रता | Eligibility for PM Fasal Bima Yojana In Marathi
सर्व शेतकरी या योजनेसाठी अर्ज करू शकतात. याअंतर्गत ज्या शेतकऱ्यांची स्वतःची जमीन नाही, परंतु दुसऱ्याच्या जमिनीवर शेतीची कामे करतात अशा शेतकऱ्यांचाही समावेश करण्यात आला आहे.
ज्या शेतकऱ्यांकडे किसान क्रेडिट कार्ड आहे किंवा किसान क्रेडिट कार्डवरून कर्ज घेतले आहे त्यांनी प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेसाठी अर्ज करण्याची गरज नाही. त्यांचा विमा किसान क्रेडिट कार्डद्वारेच केला जातो. मात्र त्यासाठी इतर शेतकऱ्यांना अर्ज करावा लागतो.
प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेचे फायदे | Benefits of PM Fasal Bima Yojana In Marathi
प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेंतर्गत देशातील शेतकऱ्यांना त्यांच्या पिकांच्या नुकसानीचा विमा दिला जाणार आहे. जर एखाद्या शेतकऱ्याचे पीक नैसर्गिक आपत्तीमुळे नष्ट झाले असेल तर त्याला या योजनेचा लाभ दिला जाईल.
जर एखाद्या शेतकऱ्याचे पीक एखाद्या माणसामुळे नष्ट झाले तर त्याला या योजनेचा लाभ मिळणार नाही.
धोरणांतर्गत, शेतकऱ्यांना खरीप पिकासाठी 1.5% आणि रवी पिकासाठी 2% रक्कम दिली जाते, त्यानुसार दुष्काळ, पूर, गारपीट यांसारख्या नैसर्गिक आपत्तींमुळे पिकाचे नुकसान झाल्यास सरकार मदत करते.
प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेसाठी आवश्यक कागदपत्रे –
प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेसाठी आवश्यक कागदपत्रेही द्यावी लागतात-
- आधार कार्ड
- अर्जासाठी फोटो
- बँक पासबुक
- शेतात केलेल्या पिकाचा तपशील
- किसान क्रेडिट कार्ड इ.
- रेशन कार्ड
- शेतकऱ्याचा पत्ता पुरावा (जसे की ड्रायव्हिंग लायसन्स, पासपोर्ट, मतदार ओळखपत्र)
- शेतकरी ओळखपत्र
प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेशी संबंधित काही महत्वाची माहिती-
- पीएम फसल विमा योजना देशातील शेतकऱ्यांना कोणत्याही नैसर्गिक आपत्तीमुळे पिकाच्या नुकसानीपासून विमा संरक्षण देण्यासाठी सुरू करण्यात आली आहे.
- आतापर्यंत लाखो शेतकऱ्यांना या योजनेचा लाभ झाला आहे.
- पहिल्या 3 वर्षात शेतकर्यांनी सुमारे 13000 कोटी रुपयांचा प्रीमियम जमा केला आहे.
- त्या बदल्यात त्यांना ६०,००० कोटी रुपयांपर्यंतचा विमा दावा मिळाला आहे.
- या योजनेचा लाभ सर्व पात्र शेतकऱ्यांना मिळावा यासाठी शासनाकडून प्रयत्न केले जातात. ज्यासाठी सरकारकडून प्रचार केला जातो.
- ही योजना 27 राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांमध्ये कार्यरत आहे.
- या योजनेअंतर्गत दाव्याचे प्रमाण ८८.३ टक्के आहे.
- या योजनेचा शासनाकडून वेळोवेळी आढावा घेतला जातो आणि सर्व लाभार्थ्यांशी संवाद साधला जातो.
- फेब्रुवारीमध्ये या योजनेत काही सुधारणाही करण्यात आल्या आहेत. जेणेकरून सर्व शेतकऱ्यांना चांगल्या सुविधा देता येतील.
- सुधारित प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेनुसार, ज्या राज्यांनी राज्य अनुदान देण्यास बराच काळ विलंब केला आहे ते या योजनेत सहभागी होऊ शकणार नाहीत.
- विमा कंपनीला मिळालेल्या प्रीमियमच्या 0.5% रक्कम माहिती, शिक्षण आणि दळणवळणाच्या क्रियाकलापांसाठी खर्च केली जाते.
- या योजनेच्या यशस्वी अंमलबजावणीसाठी केंद्रीय सल्लागार समितीही स्थापन करण्यात आली आहे.
- प्रधानमंत्री फसल विमा योजना आधार कायदा 2016 अंतर्गत चालवली जाते. या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी लाभार्थ्याकडे आधार क्रमांक असणे अनिवार्य आहे.
- कोणत्याही आपत्तीची चिंता न करता सर्व शेतकऱ्यांना शेती करण्यास प्रोत्साहित करणे हा या योजनेचा मुख्य उद्देश आहे.
प्रधानमंत्री फसल विमा योजना साठी ऑनलाइन अर्ज?
- प्रधानमंत्री फसल विमा योजना फॉर्म ऑनलाइन भरण्यासाठी, तुम्हाला या Official Website क्लिक करावे लागेल.
- पीक विमा योजनेसाठी अर्ज करण्यासाठी, सर्वप्रथम तुम्हाला अधिकृत वेबसाइटवर खाते तयार करावे लागेल.
- खाते तयार करण्यासाठी नोंदणीवर क्लिक करा आणि येथे विचारलेली सर्व माहिती बरोबर असणे आवश्यक आहे.
- सर्व माहिती भरल्यानंतर सबमिट बटणावर क्लिक करा आणि त्यानंतर अधिकृत वेबसाइटवर आपले खाते तयार केले जाईल.
- खाते तयार केल्यानंतर, तुम्हाला तुमच्या खात्यात लॉग इन करावे लागेल आणि पीक विमा योजनेचा फॉर्म भरावा लागेल.
- फसल विमा योजना फॉर्म योग्यरित्या भरल्यानंतर, तुम्हाला सबमिट बटणावर क्लिक करावे लागेल, त्यानंतर तुम्हाला तुमच्या स्क्रीनवर यशाचा संदेश दिसेल.
- तुम्ही ऑफिसिल वेबसाईट वर गेल्यावर संपूर्ण प्रक्रिया लक्षात येईल आणि त्यानुसार फॉर्म योग्य रीतीने भरू शकणार
प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेअंतर्गत ऑफलाइन अर्ज करण्याची प्रक्रिया –
जर तुम्हाला प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेअंतर्गत ऑफलाइन अर्ज करायचा असेल तर तुम्हाला नियमित प्रक्रिया अवलंबावी लागेल.
- सर्वप्रथम तुम्हाला तुमच्या जवळच्या विमा कंपनीकडे जावे लागेल.
- आता तुम्हाला कृषी विभागाकडून प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेचा अर्ज घ्यावा लागेल.
- यानंतर तुम्हाला अर्जामध्ये विचारलेली सर्व महत्वाची माहिती जसे की तुमचे नाव, मोबाईल नंबर, ईमेल आयडी इत्यादी टाकावे लागतील.
- आता तुम्हाला अर्जासोबत सर्व महत्त्वाची कागदपत्रे जोडावी लागतील.
- त्यानंतर तुम्हाला हा अर्ज कृषी विभागाकडे जमा करावा लागेल.
- आता तुम्हाला प्रीमियमची रक्कम भरावी लागेल.
- यानंतर तुम्हाला एक संदर्भ क्रमांक दिला जाईल.
- तुम्ही हा संदर्भ क्रमांक जवळ ठेवावा.
- या क्रमांकाद्वारे तुम्ही तुमच्या अर्जाची स्थिती तपासू शकता.
प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेचा लाभ मिळविण्याची प्रक्रिया-
Procedure to get benefit of Pradhan Mantri Fasal Bima Yojana –
- वादळ, पाऊस, भूकंप इत्यादी कोणत्याही नैसर्गिक आपत्तीमुळे तुमच्या पिकाचे नुकसान झाले असेल आणि तुम्ही प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेचे लाभार्थी असाल, तर तुम्ही खाली दिलेल्या प्रक्रियेचा अवलंब करून या योजनेचा लाभ मिळवू शकता.
- सर्वप्रथम तुम्हाला तुमच्या कृषी अधिकारी किंवा विमा कंपनीकडे जावे लागेल.
- नुकसान झाल्याच्या ७२ तासांच्या आत तुम्हाला कृषी अधिकारी किंवा विमा कंपनीला नुकसानीची माहिती द्यावी लागेल.
- यानंतर, तुम्हाला नुकसानीची तारीख आणि वेळेची माहिती देखील द्यावी लागेल.
- तुम्हाला पिकाच्या नुकसानीची तारीख आणि वेळेसह पिकाचा फोटोही सबमिट करावा लागेल.
- तुम्ही ही संपूर्ण प्रक्रिया पीक विमा अँपद्वारे देखील करू शकता.
- इतर माहितीसाठी तुम्ही शेतकरी कॉल सेंटरशी संपर्क साधू शकता जो 18001801551 आहे.
प्रधानमंत्री फसल विमा योजना: अर्जाची स्थिती कशी पहावी?
- सर्वप्रथम तुम्हाला योजनेच्या अधिकृत वेबसाइटवर जावे लागेल. अधिकृत वेबसाइटला भेट दिल्यानंतर, मुख्यपृष्ठ आपल्या समोर उघडेल.
- तुम्हाला या होम पेजवर Application Status चा पर्याय दिसेल, तुम्हाला या पर्यायावर क्लिक करावे लागेल. ऑप्शनवर क्लिक केल्यानंतर पुढचे पेज तुमच्या समोर ओपन होईल.
- या पृष्ठावर, तुम्हाला तुमचा पावती क्रमांक भरावा लागेल, नंतर कॅप्चा कोड प्रविष्ट करा, नंतर शोध स्थिती बटणावर क्लिक करा.
- क्लिक केल्यानंतर, तुमच्या अर्जाची स्थिती तुमच्या समोर येईल.
प्रधानमंत्री फसल विमा योजना अँप डाउनलोड करण्याची प्रक्रिया-
प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेचे अँड्रॉइड अँप सरकारने लाँच केले आहे. जे अधिकृत वेबसाइट किंवा Google Play Store वरून डाउनलोड केले जाऊ शकते. प्रधानमंत्री फसल विमा योजना अँपद्वारे, शेतकरी प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेसाठी ऑनलाइन अर्ज करू शकतात, त्यांच्या अर्जाची स्थिती तपासू शकतात, त्यांच्या विमा प्रीमियम रकमेची गणना करू शकतात. यासाठी त्यांना अधिकृत वेबसाइटवर जाण्याची गरज भासणार नाही. प्रधानमंत्री फसल विमा योजना अँपचा मुख्य उद्देश शेतकऱ्यांना विमा हप्ता आणि विम्याची रक्कम सांगणे हा आहे. हे अँप शेतकऱ्यांचा डेटा ऑटो बॅकअप घेते. खाली दिलेल्या प्रक्रियेचे अनुसरण करून तुम्ही प्रधानमंत्री फसल विमा योजना अँप डाउनलोड करू शकता.
- सर्वप्रथम तुम्हाला तुमच्या मोबाईलमध्ये गुगल प्ले स्टोअर ओपन करावे लागेल.
- आता तुम्हाला सर्च बॉक्समध्ये Pdhan Mantri Fasal Bima App प्रविष्ट करावे लागेल.
- यानंतर, तुमच्या समोर एक यादी उघडेल, त्यापैकी तुम्हाला सर्वात वरच्या पर्यायावर क्लिक करावे लागेल.
- आता तुम्हाला Install बटणावर क्लिक करावे लागेल.
- अशा प्रकारे प्रधान मंत्री फसल बिमा तुमच्या मोबाईल फोनमध्ये डाउनलोड होईल.
- तुम्ही तुमचे नाव आणि फोन नंबर टाकून शेतकरी अँप मध्ये नोंदणी करू शकता आणि पीक विम्याचे तपशील पाहू शकता.
इन्शुरन्स क्लेम करताना काही गोष्टी लक्षात ठेवाव्यात –
जर तुम्ही प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेंतर्गत अर्ज केला असेल आणि तुम्हाला विम्याचा दावा करायचा असेल, तर तुम्हाला लहान-लहान नैसर्गिक आपत्तींची माहिती विमा कंपनीला द्यावी लागेल. ही माहिती तुम्हाला वेळेत द्यावी लागेल. आपण विमा कंपनीला आपत्तीबद्दल माहिती देण्यास उशीर केल्यास, आपल्याला दावा दिला जाणार नाही. छोट्या प्रमाणातील नैसर्गिक आपत्तींमध्ये गारपीट, भूस्खलन, अतिवृष्टी, ढगफुटी, नैसर्गिक आग आणि अवेळी किंवा जास्त पाऊस यांचा समावेश होतो. नुकतेच 9,30,000 शेतकऱ्यांचे विमा दावे रद्द करण्यात आले आहेत. कारण त्याने नैसर्गिक आपत्तीची माहिती विमा कंपनीला वेळेत दिली नाही.
जर मोठ्या प्रमाणावर नैसर्गिक आपत्ती आली तर अशा परिस्थितीत तुम्हाला विमा कंपनीला नैसर्गिक आपत्तीची माहिती देण्याची गरज नाही. जर तुम्हाला क्लेम मिळवायचा असेल तर तुम्हाला हे लक्षात ठेवावे लागेल की तुम्ही योग्य वेळी विमा कंपनीला कळवा अन्यथा प्रीमियम भरूनही तुम्हाला क्लेम मिळणार नाही.
निष्कर्ष – प्रधानमंत्री फसल विमा योजना माहिती
या योजनेंतर्गत देशातील शेतकऱ्यांसाठी एक हेल्पलाइन क्रमांकही जारी करण्यात आला असून, या योजनेशी संबंधित कोणत्याही शेतकऱ्याला काही समस्या असल्यास तो या हेल्पलाइन क्रमांकावर संपर्क साधून त्याच्या समस्येचे निराकरण करू शकतो आणि या योजनेशी संबंधित अधिक माहिती मिळवू शकतो. योजनेशी संबंधित अधिक माहिती मिळवण्यासाठी फोन नंबर – 01123382012
हेल्पलाइन क्रमांक – ०११२३३८१०९२
प्रधानमंत्री फसल विमा योजना म्हणजे काय प्रश्नोत्तरे –
पीक विमा योजनेचा लाभ कसा मिळवायचा?
प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेचा लाभ घेण्यासाठी शेतकऱ्यांना निश्चित प्रीमियम भरावा लागतो. शेतकऱ्यांना सध्या खरीप पिकांसाठी विम्याच्या रकमेच्या 2 टक्के, रब्बी पिकांसाठी 1.5 टक्के आणि व्यावसायिक आणि बागायती पिकांसाठी कमाल 5 टक्के रक्कम भरावी लागते.
प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेसाठी कोण पात्र आहे?
अधिसूचित क्षेत्रामध्ये अधिसूचित पिके घेणारे भागपीक आणि भाडेकरू शेतकऱ्यांसह सर्व शेतकरी कव्हरेजसाठी पात्र आहेत. तथापि, अधिसूचित/विमा काढलेल्या पिकांसाठी, शेतकर्यांना विमायोग्य व्याज असणे आवश्यक आहे.
पीक विमा किती मिळेल?
PMFBY चा प्रीमियम रब्बीसाठी 1.5%, खरीपासाठी 2% आणि शेतकऱ्यांकडून व्यावसायिक आणि बागायती पिकांसाठी 5% आहे.
मला पंतप्रधान पीक विमा क्लेम कधी मिळेल?
सन २०२१ मध्ये खरीप पीक विमा १५ ऑगस्टपूर्वी उपलब्ध होईल. यानंतर, रक्कम जारी केल्यावर 2020 वर्षासाठी विमा कंपनीला दिली जाईल. उत्तर: प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेचे अनेक फायदे आहेत. या योजनेंतर्गत विमाधारक पिकाला वीज पडणे, गारपीट, पाणी साचणे आणि इतर नैसर्गिक कारणांमुळे झालेल्या नुकसानीची भरपाई दिली जाते.
धन्यवाद,
आमच्या इतर पोस्ट देखील बघा-