प्रधानमंत्री मुद्रा लोन योजना मराठी | PM Mudra Loan Yojana In Marathi
PM Mudra Loan Yojana In Marathi – देशात स्वयंरोजगार वाढवण्यासाठी केंद्र सरकारने प्रधानमंत्री मुद्रा योजना (PMMY) सुरू केली आहे. या योजनेतून लघुउद्योगांना कर्ज देऊन प्रोत्साहन दिले जाते. एप्रिल 2015 मध्ये ही योजना सुरू करण्यात आली होती. PMMY मधील मुद्रा म्हणजे मायक्रो युनिट्स डेव्हलपमेंट आणि रिफायनान्स एजन्सी. स्वयंरोजगारासह रोजगार निर्मिती हा या योजनेचा उद्देश आहे.
पीएम मुद्रा योजनेअंतर्गत तीन प्रकारची कर्जे दिली जातात, ती म्हणजे शिशु, किशोर आणि तरुण. शिशूमध्ये, अर्जदार 50,000 रुपयांपर्यंतच्या कर्जासाठी अर्ज करू शकतो. किशोरमध्ये, अर्जदाराला 50,001 ते 5,00,000 पर्यंत कर्ज दिले जाते. त्याचबरोबर तरुण योजनेसाठी अर्ज करणाऱ्या व्यक्तीला 5,00,001 ते 10,00,000 पर्यंतचे कर्ज दिले जाते. पीएम मुद्रा योजनेत कर्जाची कमाल मुदत ५ वर्षे आहे.
मुद्रा लोनची वैशिष्ट्ये –
कर्ज प्रकार सुविधा | मुदत कर्ज, वर्किंग कॅपिटल लोन आणि ओव्हरड्राफ्ट सुविधा |
मुद्रा योजनेचे प्रकार | मुले, किशोर आणि तरुण प्रौढ |
कर्जाची रक्कम | शिशु योजने अंतर्गत- ₹50,000 पर्यंत किशोरवयीन योजने अंतर्गत – ₹५०,००० – ₹५,००,००० तरुण योजनेअंतर्गत -₹5,00,001 – ₹10,00,000 |
व्याज दर | अर्जदाराच्या प्रोफाइल आणि व्यावसायिक गरजांनुसार |
कोलैटरल / सिक्योरिटी | गरज नाही |
प्रक्रिया शुल्क | बँक/कर्ज देणाऱ्या संस्थेवर अवलंबून, मंजूर कर्जाच्या रकमेच्या शून्य किंवा 0.50% |
पैसे देण्याची अट | 12 महिने ते 5 वर्षे |
इतर बँका/कर्ज देणाऱ्या संस्थांशी तुलना
Comparison with other banks/lending institutions In Marathi
बँक / कर्ज संस्था | व्याज दर |
HDFC बँक | 10.00% – 22.50% प्रति वर्ष |
Flexi-Loan | 1%प्रति महिना |
Zip-Loan | 1% – 1.5% प्रति महिना |
Axis Bank | 14.25% – 18.50% प्रति वर्ष |
IDFC First Bank | 14.50% |
कोटक महिंद्रा बँक | 16% – 19.99% |
फुलर्टन फायनान्स | 17% – 21% |
बजाज फिनसर्व | 17% प्रति वर्ष |
RBL बँक | 17.50% – 25% प्रति वर्ष |
आयसीआयसीआय बँकेला | 17% प्रति वर्ष |
टाटा कॅपिटल फायनान्स | 19% प्रति वर्ष |
Hero Fincorp | 26% प्रति वर्ष |
मुद्रा लोनसाठी पात्र संस्था
मुद्रा योजनेंतर्गत कर्ज फक्त सेवा, उत्पादन आणि व्यापार क्षेत्रात गुंतलेल्या खालील संस्थांद्वारे मिळू शकते:
- व्यक्ती, गैर-नियोजित व्यावसायिक आणि स्टार्टअप
- एमएसएमई MSME
- दुकानदार, रस्त्यावरील विक्रेते, किरकोळ विक्रेते, व्यापारी, छोटे उत्पादक आणि कारागीर
- एकल मालकी, भागीदारी फर्म, मर्यादित दायित्व भागीदारी (LLP), आणि इतर व्यावसायिक संस्था
मुद्रा लोनचे फायदे
Benefits Of Mudra Loans Yojana In Marathi- पीएम मुद्रा योजनेत कर्ज घेण्याचा सर्वात मोठा फायदा म्हणजे बँक किंवा इतर कोणत्याही संस्थेकडून कर्ज घेण्यासाठी तुम्हाला कोणतीही सुरक्षा जमा करण्याची गरज नाही. यावर सरकार तुमच्या कर्जाची हमी देते. यावर प्रक्रिया शुल्क देखील खूप कमी आहे. यासोबतच महिला, अनुसूचित जाती, अनुसूचित जमाती आणि अल्पसंख्याक लोकांना या योजनेंतर्गत कर्ज घेण्यावर व्याजदरात सूट दिली जाते.
- कौलैटरल-मुक्त कर्ज – बँक/NBFC मध्ये कोणत्याही संपार्श्विक किंवा सुरक्षा ठेवीची आवश्यकता नाही
- शून्य ते नाममात्र प्रक्रिया शुल्क आणि कमी व्याजदर
- महिला उद्योजकांसाठी व्याज सवलत
- भारत सरकारच्या क्रेडिट गॅरंटी स्कीम्स अंतर्गत कव्हर केलेले कर्ज
- ते मुदत कर्ज, कार्यरत भांडवल कर्ज आणि ओव्हरड्राफ्ट सुविधा म्हणून वापरले जाऊ शकते
- सर्व बिगरशेती उद्योग, म्हणजे लहान किंवा सूक्ष्म कंपन्या मुद्रा कर्ज घेऊ शकतात
- एससी/एसटी/अल्पसंख्याक लोक विशेष व्याजदरावर मुद्रा कर्ज घेऊ शकतात.
मुद्रा लोनसाठी अर्ज कसा करावा | How to Apply for Mudra Loan In Marathi
अर्जाचा फॉर्म mudra.org.in वर उपलब्ध आहे जिथून तुम्ही फॉर्म डाउनलोड करू शकता आणि सर्व आवश्यक माहिती भरू शकता. वेगवेगळ्या बँका/NBFC मध्ये अर्ज करण्याची प्रक्रिया थोडी वेगळी असू शकते. ज्या बँकेतून तुम्हाला मुद्रा कर्ज घ्यायचे आहे त्या बँकेच्या जवळच्या शाखेला भेट द्या आणि रीतसर भरलेला अर्ज सबमिट करा आणि बँकेच्या इतर औपचारिकता पूर्ण करा.
वैकल्पिकरित्या, तुम्ही बँक/कर्ज संस्थेने विहित केलेल्या आवश्यक कागदपत्रांसह रीतसर भरलेला अर्ज सबमिट करून बँकेच्या अधिकृत वेबसाइटवर ऑनलाइन अर्ज देखील करू शकता. एकदा बँक/कर्ज देणाऱ्या संस्थेने सबमिट केलेली कागदपत्रे बरोबर असल्याचे तपासले की, कर्ज मंजूर केले जाईल आणि कर्जाची रक्कम तुमच्या बँक खात्यात 7-10 कामकाजाच्या दिवसांत हस्तांतरित केली जाईल.
मुद्रा लोनसाठी: आवश्यक कागदपत्रे
- पासपोर्ट आकाराच्या छायाचित्रासह रीतसर भरलेला अर्ज
- अर्जदार आणि सह-अर्जदारांची KYC कागदपत्रे: पासपोर्ट, मतदार ओळखपत्र, आधार कार्ड, ड्रायव्हिंग लायसन्स, पॅन कार्ड, युटिलिटी बिल (पाणी/वीज बिल)
- विशिष्ट श्रेणीतील अर्जदाराचा पुरावा म्हणजे SC/ST/OBC/अल्पसंख्याक (लागू असल्यास)
- मागील 6 महिन्यांचे बँक स्टेटमेंट
- व्यवसायाचे स्थान, पत्ता आणि कार्यान्वित असलेल्या वर्षांची संख्या, लागू असल्यास पुरावा
- बँक किंवा NBFC द्वारे आवश्यक असलेले इतर कोणतेही दस्तऐवज
- जाणून घ्या – किसान विकास पात्र योजनेचे फायदे
मुद्रा योजनेंतर्गत समाविष्ट व्यवसायांची यादी
मुद्रा योजनेंतर्गत समाविष्ट व्यवसायांची यादी खाली दिली आहे:-
- व्यावसायिक वाहने: यंत्रसामग्री आणि उपकरणांसाठी मुद्रा फायनान्सचा वापर ट्रॅक्टर, ऑटो-रिक्षा, टॅक्सी, ट्रॉली, टिलर, माल वाहतूक वाहने, 3-व्हीलर, ई-रिक्षा यांसारखी व्यावसायिक वाहतूक वाहने खरेदी करण्यासाठी केला जाऊ शकतो.
- सेवा क्षेत्र उपक्रम: सलून, जिम, टेलरिंग शॉप्स, मेडिकल शॉप्स, रिपेअर शॉप्स, ड्राय क्लीनिंग आणि फोटोकॉपी शॉप्स इत्यादींचा व्यवसाय सुरू करणे.
- अन्न आणि कापड उत्पादन क्षेत्रातील उपक्रम: यामध्ये पापड, लोणची, आइस्क्रीम, बिस्किटे, जॅम, जेली आणि मिठाई बनवणे तसेच गावपातळीवर कृषी उत्पादनांचे जतन करणे यासारख्या विविध क्रियाकलापांचा समावेश होतो.
- व्यापारी आणि दुकानदारांसाठी व्यवसाय क्रियाकलाप: दुकाने आणि सेवा उपक्रमांची स्थापना, व्यापार आणि व्यावसायिक क्रियाकलाप आणि उत्पन्न मिळवून देणारे बिगर शेती उपक्रम
- मायक्रो युनिट्ससाठी इक्विपमेंट फायनान्स योजना: कमाल रु. 10 लाख. पर्यंत कर्ज
- कृषी संबंधित उपक्रम: कृषी दवाखाने आणि कृषी-व्यवसाय केंद्रे, अन्न आणि कृषी-प्रक्रिया युनिट, कुक्कुटपालन, मत्स्यपालन, मधमाशी पालन, वर्गीकरण, पशुपालन, प्रतवारी, कृषी-उद्योग, दुग्धव्यवसाय, मत्स्यव्यवसाय इ.
- बँका/एनबीएफसी केवळ सेवा, व्यापार किंवा उत्पादनात गुंतलेल्या व्यक्तींना, उद्योगांना किंवा व्यवसायांना कर्ज देतात.
२०२२-२३ मध्ये मुद्रा लोन देणाऱ्या बँक
- एक्सिस बैंक
- इंडियन बैंक
- बजाज फिनसर्व
- कर्नाटक बैंक
- बैंक ऑफ बड़ौदा
- कोटक महिंद्रा बैंक
- बैंक ऑफ इंडिया
- लेंडिंगकार्ट फाइनेंस
- बैंक ऑफ महाराष्ट्र
- पंजाब नेशनल बैंक
- केनरा बैंक
- सारस्वत बैंक
- सेंट्रल बैंक ऑफ इंडिया
- स्टेट बैंक ऑफ इंडिया
- HDFC बैंक
- सिंडीकेट बैंक
- ICICI बैंक
- टाटा कैपिटल
- आईडीएफसी फर्स्ट बैंक
- यूनियन बैंक ऑफ इंडिया
- आईडीबीआई बैंक
- यस बैंक
महिलांसाठी मुद्रा लोन कसे मिळवायचे?
PMMY अंतर्गत मुद्रा योजना महिलांना व्यवसाय करण्यास प्रोत्साहित करते आणि यासाठी, बँका, NBFC आणि मायक्रो फायनान्स संस्था (MFIs) महिला उद्योजकांना कमी व्याजदरावर तारणमुक्त व्यवसाय कर्ज देतात. महिला उद्योजकांसाठी मुद्रा योजनेअंतर्गत कमाल रु. 10 लाख. 1,00,000 पर्यंत कर्जाची रक्कम प्रदान केली जाते जी 5 वर्षांच्या कालावधीत परत केली जाऊ शकते. महिलांसाठी मुद्रा कर्जासाठी पात्रता निकष व्यक्ती आणि उद्योगांसाठी सारखेच आहेत. महिला उद्योजकांसाठी मंजूर केलेल्या कर्जाच्या रकमेवर खूप कमी किंवा शून्य प्रक्रिया शुल्क आकारले जाते.
- बँकेत खाते उघडण्यासाठी कोणते कागदपत्र लागतातबँकेत खाते कसे उघडावे | बँक खाते उघडण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे | Bank Account Opening Procedure in Marathi
मुद्रा कार्ड म्हणजे काय? | What is Mudra Card In Marathi
मुद्रा कार्ड हे मुद्रा कर्जदारांना त्यांच्या व्यवसायाची आणि वर्किंग भांडवलाची आवश्यकता पूर्ण करण्यासाठी जारी केलेले डेबिट कार्ड आहे. एकदा मुद्रा कर्ज मंजूर झाल्यानंतर, बँक/कर्ज देणारी संस्था कर्जदारासाठी मुद्रा कर्ज खाते उघडते आणि त्यासोबत डेबिट कार्ड जारी करते. कर्जाची रक्कम बँक खात्यात हस्तांतरित केली जाते जी कर्जदार त्याच्या व्यवसायाच्या गरजेनुसार भागांमध्ये किंवा टप्या-टप्याने काढू शकतो.
हेल्पलाइन/कस्टमर केअर नंबर
- अनुक्रमांक राष्ट्रीय टोल-फ्री क्रमांक
- 1800-180-1111
- 1800-11-0001
निष्कर्ष- प्रधानमंत्री मुद्रा लोन योजना माहिती
प्रधानमंत्री मुद्रा लोन योजना हि भारतात रोजगार किंवा उद्योगधंदे, व्यवसायिकांना मोठ्या प्रमाणात चालना मिळावी या साठी भारत सरकारने या योजनेचा विस्तार केला, याने भारतातील प्रत्येक नागरिकाला सरकार कडून कर्ज घेऊन स्वतःचा व्यवसाय थाटता यावा यासाठी मुद्रा लोनचे महत्व वाढवण्यात आले आहे. तुम्हाला योग्य कागदपत्र तुम्ही कोणता उद्योग करणार आहेत इत्यादी गोष्ट काळजीपूर्वक देणे गरजेचे आहे, तेव्हा तुम्ही मुद्रा लोन योजनेसाठी पात्र रहाणार.
प्रश्नोत्तरे – प्रधानमंत्री मुद्रा लोन योजना म्हणजे काय
मुद्रा लोन मंजूर होण्यासाठी किती वेळ लागेल?
साधारणपणे, खाजगी/सार्वजनिक क्षेत्रातील बँका आणि NBFC सुमारे 7-10 कामकाजाच्या दिवसांत कर्ज मंजूर करतात.
प्रधानमंत्री मुद्रा योजनेअंतर्गत कर्ज मिळवण्यासाठी मला बँक/कर्ज देणाऱ्या संस्थेकडे कोणतीही तारण/सुरक्षा जमा करावी लागेल का?
नाही, मुद्रा लोन मिळवण्यासाठी तुम्हाला कोणत्याही बँक/कर्ज देणाऱ्या संस्थेकडे कोणतेही तारण/सुरक्षा जमा करण्याची आवश्यकता नाही.
मुद्रा लोनसाठी आयटीआर आवश्यक आहे का?
विद्यमान व्यवसाय आणि पगारदार व्यक्तींनी मुद्रा योजनेअंतर्गत व्यवसाय कर्जासाठी अर्ज करण्यासाठी मागील वर्षाचा आयकर रिटर्न (ITR) सादर करणे आवश्यक आहे.
मी माझ्या मुद्रा लोनची स्थिती कशी तपासू शकतो?
तुम्ही तुमच्या बँक/कर्ज देणाऱ्या संस्थेच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट देऊन आणि त्यांच्या ई-मुद्रा लोन अर्ज स्थिती विभागाला भेट देऊन तुमच्या मुद्रा लोनची स्थिती ऑनलाइन तपासू शकता.
महिलांसाठी स्वतंत्र मुद्रा लोन योजना आहे का?
होय, संयुक्त महिला उद्यमी योजना ही केवळ महिला उद्योजकांसाठी असलेल्या मुद्रा कर्ज योजनेचा एक भाग आहे. या अंतर्गत उत्पादन, किंवा सेवेशी संबंधित आर्थिक काम करणाऱ्या महिला कर्जासाठी अर्ज करू शकतात. ही योजना विशेषत: महिला उद्योजकांना सक्षम आणि प्रोत्साहन देण्यासाठी तयार करण्यात आली आहे. ज्या महिलांची कंपनीत ५०% पेक्षा जास्त आर्थिक भागीदारी आहे त्यांची या श्रेणी अंतर्गत मुद्रा कर्जासाठी अर्ज करता येईल.
मुद्रा लोनचे ५०००० व्याज किती आहे?
तुम्ही तुमचा व्यवसाय सुरू करत असाल आणि आर्थिक मदत शोधत असाल तर या अंतर्गत तुम्ही जास्तीत जास्त 50,000 रुपये कर्ज घेऊ शकता. 5 वर्षांच्या परतफेडीच्या कालावधीसह प्रतिवर्ष 10% ते 12% व्याजदर आहे.
मुद्रा लोनचे कर्ज न भरल्यास काय होते?
जर कोणतीही व्यक्ती मुद्रा कर्जाची वेळेवर परतफेड करू शकत नसेल, तर अशा परिस्थितीत बँक कायदेशीररित्या त्याची मालमत्ता जप्त करू शकते आणि त्याचा लिलाव करून कर्जाची रक्कम वसूल करू शकते. परंतु तुमचे कर्ज न देण्याचे कारण योग्य असेल तर बँक तुमच्याकडून जबरदस्तीने कर्ज वसूल करू शकत नाही.
धन्यवाद,
आमच्या इतर पोस्ट बघा–
2 thoughts on “प्रधानमंत्री मुद्रा लोन योजना मराठी | PM Mudra Loan Yojana In Marathi”